Lengo-de-biòu
Anchusa italica
Boraginaceae
Àutri noum : Lengo-de-buou, Bourràgi-fèr, Bourrage-bastard, Bourrigai-fèr.
Noms en français : Buglosse d'Italie, Buglosse azurée.
Descripcioun :La lengo-de-biòu es uno planto coumuno dins lis ermas e li champ pulèu mena en agriculturo tradiciounalo o bioulougico. Es uno grando planto renadivo di proun peludo que fai de poulìdi flour bluio coulour d'azur.
Usanço :Èi manjadisso cuecho coume de caulet. Proche dóu bourrage, a quàsi li mémi prouprieta. Apasimo li mau de vèntre e d'estoumac (tisano de 60 g de flour e de fueio, 20 mn, 4 tasso pèr jour) e lou tussi (tisano de flour seco, P. Lieutaghi, op.cit. p. 124).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anchusa
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Meissoun
- Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Anchusa italica Retz., 1779
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753